Gure gorputzeko gantzaren ezohiko handitze desproportzionatua da obesitatea. Arrisku kardiobaskularreko faktore garrantzitsuenetako bat da, eta OMEren arabera XXI. mendeko pandemia da. Gutxi-gehiago, gehiegizko pisua duten 1.000 milioi pertsona dauden munduan, eta 500 milioi gehiagok obesitatea du. Estatua, obesitatearen prebalentziak gora egin du azken hamarkadan, eta pertsona helduen %15ek baino gehiagok duelarik eta 65 urtetik gorakoen %30k.
Obesitatea vs. Gehiegizko pisua
Kuantitatiboa da obesitatearen eta gehiegizko pisuaren arteko aldea. Gure gehiegizko gantza gure pisua gure gorputzaren azalerarekin alderatzen duen indize batez neurtzen dugu. Masa Korporalaren Indizea (IMC) da, eta gure pisua altueraren erroarekin zatituz neurtzen da. Hala, emaitza 25 baino gutxiago bada gure grasa kantitatea egokia da. 25 eta 29ren artean gehiegizko pisua da, eta 30etik gora obesitatea pairatzea litzateke.
Nola eragiten dio gure osasunari
Asko dira obesitatearekin loturiko gaixotasunak, tartean mellitus diabetesa eta hiperkolesterolemia. Beraz, lehena kontrolatzeak eragin ona izango luke beste biengan.
Obesitatea munduko heriotzen seigarren kausa da. Obesitatea duten 40 urteko pertsonen artean, bizitzako 7 urte potentzial kentzen ditu.
Nola egin diezaiokegu aurre?
Gakoa gure dietan hartzen ditugun kaloria kopuruaren eta jarduera fisikoarekin gastatzen dugunare arteko oreka izatea da. Gure jarduerei egokitutako dieta elikadura batek, gure gastu energetikoa kontuan hartuta, arazo hori konpontzen lagunduko liguke. Obesitateari aurre egiteko beharrezkoa da baldintza hauek betetzen dituen dieta hipokaloriko bat egitea:
Indibidualizatua izan behar du, bariatua eta orekatua, kaloriak murriztuz eta kaloria hutsak saihestuz (edari freskagarriak, goxokiak, snack-ak, etabar).
Gutxieneko energia beharrak bete behar ditu, baita nutrienteei dagokienean ere (1.400 kaloriatik beherakoek ez dituzte behar horiek betetzen).
Obesitate maila arina tratatzen hasterakoan, gutxitze kaloriko horrek ez du ohiko kaloria hartzearen %30 edo 40 baino handiagoa izan behar.
Egunean 5 edo 6 janalditan banatua egon behar du (ordu artean jatea saihestu, urdailari ez baitzaio hutsune sentipena izatea uzten janaldi artean).
Zuntzetan aberatsa izan behar du (barazkiak, lekaleak, zereal integralak, eta kasu bakoitzari egokitutako fruta kopurua), asebetetze sentsazioa hobetzen du eta idorreriari aurre egiten dio.
Gantz saturatuetan murritza, eta baita kolesterolean ere (saihesti esneki osoak edo gantz handikoak, haragi gantzdunak eta hari dagozkion urdaikiak...).
Gantz gutxiko esnekiak sartu, haragi zuriak, haragi eta hegazti saldei gantza kendu, haragia eta arrautzak arrainarengatik ordeztu, gutxienez astean lautan.
Karbohidrato sinpleak dituzten elikagaien kantitateak kontrolpean eduki (azukrea, eztia, mermelada, zukuak eta fruta, edari azukredunak, goxokiak, txokolatea eta antzekoak).
Zerel integralen aldeko apustua egin (ogia, pasta, arroza…).
Saihestu kaloria iturri kontzentratuak, hau da, elikagai maila urriko jaki kaloriatsuak (edari azukredunak, edari alkoholdunak, poltsako patatak, zizka-mizkak, etab.)
Comments